Stadhuis in 's-Hertogenbosch

Vanaf 1366 zetelt het stadsbestuur op deze plek aan de Markt. Toen nog in een aangekocht ouder zaalhuis dat in de onderstaande 3D reconstructie nog te herkennen is in het middendeel met de trapgevel.

In 1481 wordt voor uitbreiding het linkerdeel, de voormalige stadsherberg ‘De Gaffel’ aangekocht en van een sierlijke schermgevel met arkeltorentjes voorzien. Omstreeks 1530 was er een grote verbouwing, waarbij onder meer de kruisgewelven van de raadskelder, de sierlijke pui (bordes) en smeedijzeren versieringen op de gevel werden aangebracht.

Pas in 1599 werd het rechterdeel aangekocht en van een nieuwe, bijpassende voorgevel voorzien. De 3D reconstructie toont de uiteindelijke verschijningsvorm van het stadhuis aan het einde van de zestiende eeuw. De huidige, natuurstenen gevel werd in 1670 gebouwd, voor de bestaande gebouwen. Bij deze ingrijpende verbouwing bleef het casco van het middelste huis geheel intact, waardoor nog tot op de dag van vandaag de driedeling bewaard is gebleven.

3D reconstructie van Stadhuis eind 16e eeuw

Rechts het Stadhuis rond 1660. (Bekijk op Beeldbank Erfgoed 's-Hertogenbosch)

In 1563 werd een nieuw griffiehuis gebouwd op het achtererf. Hiervan werd de verdieping eerst gebruikt als schepenkamer en later als trouwzaal. Bij de grote verbouwing van het stadhuis in 1670 werd de klassieke zandstenen voorgevel opgetrokken naar ontwerp van Pieter van den Minne met toevoegingen van Peter van Gogh.

Aan de achterkant van het stadhuis werd in 1691, naar ontwerp van hofarchitect Jacob Roman, een galerij gebouwd tussen het griffiepand en het stadhuis.

Het stadhuis heeft een rijk interieur uit verschillende perioden: 17e-eeuws goudleerbehang, wandtapijten, 18e-eeuwse schouwen lambriseringen, et cetera. In de hal zijn allegorische muurschilderingen te vinden van Antoon Derkinderen.

Het Stadhuis vanaf de Pensmarkt rond 1925. (Bekijk op Beeldbank Erfgoed 's-Hertogenbosch)