Archeologisch onderzoek Zuidwal en Beurdsestraat

Op 15 september 2008 is er archeologisch onderzoek gestart op de hoek van de Zuidwal en de Beurdsestraat, naar aanleiding van de sloop van het IBC-gebouw.

Dit gebied wordt al in 1295 genoemd als Beurde. Er wordt melding gemaakt van huizen die gelegen zijn "... ultra Pontem antiquum per quem itur ad Beurde", dat wil zeggen "voorbij de oude brug (over de Binnendieze bij de Kolperstraat=Verwerstraat) waarheen men naar Beurde gaat". Dit suggereert dat in die tijd Beurde een zelfstandige nederzetting, een 'voorstad' , was buiten de toenmalige stadsmuren. Later is deze nederzetting dan binnen de stad getrokken.

De Beurdsestraat is een zijstraat van de Verwersstraat, één van de belangrijkste oude straten in de stad. Namen als Verwersstraat, Weversplaats, Volderstraatje en Kemelsharenhoek (een nu verdwenen straatje tussen Beurdsestraat en Zuidwal) geven aan dat hier in de Middeleeuwen de lakennijverheid van de stad was geconcentreerd.

Middenin deze buurt lag de Sint Barbarakapel, een éénbeukige zaalkerk die al in 1442 wordt genoemd en gebruikt werd door de Broederschap Sint Leonardus. Er is weinig van deze kapel bekend, omdat deze al in 1900 werd gesloopt. In 1899 is er een opmetingstekening gemaakt, waarbij sprake is van een houten kap (zie onder).

In de 20ste eeuw zijn er nogal wat wijzigingen geweest in de bebouwing aan de Beurdsestraat. Hierdoor stemmen de huidige rooilijnen niet precies overeen met die in de Middeleeuwen. Het onderzoeksgebied strekt zich dan ook gedeeltelijk uit onder de huidige straat.

Naast het onderzoek naar de lakennijverheid is deze locatie ook interessant omdat het dekzand hier in verhouding vrij hoog ligt, rond 3.80 meter boven NAP. Mede om deze reden heeft deze plek al vroeg bewoning aangetrokken. In de directe omgeving zijn namelijk al eerder sporen uit de ijzertijd gevonden en ontginningsactiviteiten uit de 13de eeuw.